19 Temmuz tarihi itibari ile insan hayatında dumansız bir yaşam başladı. Aile fertlerimizden başlayarak, ahbaplarımıza, tüm dostlarımıza, cemiyet fertlerimize, tüm ülke insanımıza, hatta dünyada ki 6 milyar insan içerisinden her kim sigara içiyorsa temennimiz, tavsiyemiz o dur ki; sigaradan uzak dursun. Dumansız bir yaşam sağlıktı. Yazıma sigaranın zararlarını anlatarak devam etmek istemiyorum. Çünkü bu konuda yıllardan beri yazılanları, çizilenleri bilmeyen var mı Allah aşkına… Bir sigara paketinin üstünde “Sigara sağlığa zararlıdır” ibaresi yer almıyor mu? Sigaranın içinde ki zararlı maddeleri bilmeyen var mı günümüzde? Artık herkes sigaranın ne kadar zararlı olduğunu biliyor. Tütünün kanserojen olduğunu duymayan, bilmeyen kalmadı. Her ne hikmetse son yıllarda bilhassa çocuk denilebilecek yaşlarda, daha ilköğretim sıralarında, okul bahçelerinde, cadde ve sokaklarımızda mini mini yavrularımız birbirine bakarak, birbirini teşvik ederek bir- iki derken birde bakıyorsunuz tiryaki oluveriyorlar. Sigara kullanan gençlerin büyük bir kısmı içki de içmeye başlamaktadırlar. Sadece erkek çocuklarıyla da sınırlı kalmıyor. Erkeklerin içtiği sigara kadar maalesef genç kızlarımız ve bayanlarımızda sigara alışkanlığına müptela oluyorlar. Günümüzde sigara içmek, çok yaygın kültürü olan bir alışkanlık halini aldı. Sigara tiryakileri sigara içme isteklerini boş hayallerle izah ediyorlar: —Ben sigarayı gergin olduğum zaman içiyorum.— Dikkatimi toplamak için içiyorum. — Canım çok sıkkın olduğu zaman içiyorum.— Düzgün olduğum zaman içiyorum.— Sinirli olduğum zaman kendimi yatıştırmak için içiyorum. Bir insana bir sigara bu kadar çok şey verebilir mi? Bu sorunun cevabı sigaranın barındırdığı kimyasal maddelerin psikolojik etkilerinde yatmıyor mu? Kaç buçuk asırdır Türkiye’de tütün ekimi ve ticareti yapılıyor. Türkiye tütünde dünyanın sayılı ülkeleri arasına girmişti. Son yıllara kadar, bir milyondan fazla ahali, tütün tarımı ve ticareti ile geçim sağlıyordu. Yetkililerin ifade ettiklerine göre Türkiye maalesef sigara tüketiminde üçüncü sırada yer alıyor. Keşke bu dünya üçüncülüğü ilimde, sanatta, teknolojide olsaydı. Keşke ekonomimiz dünyada milli geliri en yüksek ülkeler arasında üçüncü sırada olsaydı. Kalkınmış, müreffeh bir ülke olurduk. Artık tüm ortak kapalı alanlar ile restoran, kahvehane, kafe, bar, eğlence mekânlarının kapalı alanları dâhil olmak üzere tütün ve tütün mamulleri kullanımı yasaklanmış oldu. Adı üstünde kahvehane olarak bildiğimiz mekânlara eskiler kıraathane diyorlardı. Kıraat edilen yani bir şeyler okunan yer anlamı dışında issiz güçsüz insanların boş boş oturup okey kâğıt falan oynayıp sigara cay tükettikleri yer için kullanılır günümüzde. Nedir kıraathane? Kıraathane: Kıraat Arapça ‘da “okumak” anlamına gelir. Hane ise yer, mekân demektir. Bu iki sözcüğün bileşimi olan bu bileşik sözcük “okuma yeri” anlamına gelir. Çay, kahve içilerek gazete, dergi, kitapların okunduğu yerlere verilen bu isim günümüz Türkiye’sinde kahvehane anlamında kullanılmaktadır. Tabii günümüzde kullanılış şekli malumdur ne yazık ki! Bundan on, on beş yıl öncesiydi. Rahmetli Haşim Amca elli yıllık sigara tiryakisiydi. Gündüz içtiği sigara ile kifayet etmeyip uykudan uyanıp yine sigara içtiğini hanımı rahmetli Satı Nine’den duymuştum. Satı Nene nefes darlığı hastalığına yakalanmıştı. Doktora geldiği zaman tahlilleri yapılmış, filmleri çekilmiş, doktoru: “Hanım anneciğim bu günden sonra sana sigara içmeyi yasak ediyorum” dediğinde: “ Toktur ba… Ben ömrümde hiç sigara içmedim. Ağzıma sigara koymadım” dediyse de doktor bu kez “Benden söylemesi o kadar çok sigara içmişsin ki kendine çok yazık etmişsin. Bu günden sonra telafisi de gözükmüyor” dediğini kendisinden işitmiştim. Hâlbuki on-on iki metrekarelik ahşap bir evde gece gündüz sigara içen Haşim Amca hem kendini hem de Satı Nine’yi mahvetmişti. Her ikisi de sigara kurbanı olarak vefat etti. Biri içerek biri de içmeyerek. Vesselam… 21 TEMMUZ 2009 SALI
